De oostelijke stad Erzurum in Turkije staat bekend om de bergtoppen waar in de winter skiërs vanaf zoefen, maar waar het beter om bekend kan staan, is de gastvrijheid jegens backpackers. Bezoek Erzurum en ervaar het zelf.
WELKOM IN ERZURUM IN TURKIJE
‘Evet, evet, Erzurum’ zegt de conducteur tegen ons wanneer hij ons rond 16:00 uur komt halen uit onze slaapcoupe. We hebben er een reis van ongeveer 14 uur opzitten en zijn lekker gaar omdat de trein die om 00:39 zou moeten vertrekken, dat pas om 02:45 deed. Half slapend gooien we de backpacks op onze ruggen en bewegen we ons richting het gangpad, waar we twee vrolijke Turkse twintigers tegenkomen. Stralend van verliefdheid. Niet zo gek gezien de bos rode rozen in de armen van het meisje, de hartvormige ballonen die ze vasthoudt en de ring die ze ons giechelend laat zien: ze zijn net verloofd.
Ik krijg twee ballonnen in mijn handen gedrukt en niet veel later worden we uitgenodigd voor ‘breakfast’. En dat buiten eten of in een cafétje gaat niet, want het is Ramadan en dat nemen ze in het conservatieve Erzurum zeer serieus (heel anders dan in Istanbul, zoals je in aflevering #2 van de reispodcast kan horen). Onze nieuwe vrienden doen er ook niet aan.
En zo lopen we in een stad die we niet kennen opeens het happy couple in love achterna. Het couple dat misschien 10 woorden Engels spreekt, maar waar Google Translate ons goed op weg helpt. We gaan een appartementencomplex binnen, stappen een paar decennia oude lift in en na de schoenen uit te hebben gedaan stappen we het ruime appartement in Erzurum binnen. ‘You want toast? Cay?’ Vrolijk worden we naar de keuken geloodst, maar niet voordat ze ons zelfs een douche hebben aangeboden. Het is het begin van de gastvrijheid die we in Erzurum ervaren.
| Tip: luister ook eens de reispodcast waarin ik van Turkije naar Georgië overland reis en daarbij Erzurum aandoe. Luisteren kan via de Podcasts-app (iOS), Spotify of Stitcher. |
TOERISME IN ERZURUM?
Erzurum is geen toeristische stad. Sommige Turken komen in de winter hier naartoe om te skiën in de prachtige bergen die de stad omringen, maar backpackgekkies zoals wij zie je hier zelden. En dus zijn mensen geïnteresseerd. Geïnteresseerd in wat ons hier brengt. Geïnteresseerd om ons van alles en nog wat aan te bieden. En zo hebben we de meest onverwachte ontmoetingen.
Want wij zijn hier niet om te skiën – waarom wel, lees je hier hier. Skiën in mei is überhaupt niet mogelijk is, maar erop hiken wel. En na dat in een aantal uur te hebben gedaan lopen we via een godsverlaten weg, door een uitgestorven buurt terug. We lopen langs een theehuis, waar het als het geen Ramadan was geweest misschien nog druk was geweest.
Plots rent een man van rond de 60 naar buiten. Verbaasd gooit hij zijn handen in de lucht en roept hij: ‘why?’ tegen ons. Met zwaaiende armen en stampende voeten proberen we duidelijk te maken dat we aan het hiken waren. De verbazing lijkt nog groter er hij roept: ‘Cay?’. Vertwijfeld kijken we elkaar aan. We proberen respectvol te zijn in verband met Ramadan en eten en drinken dus tijdens het daglicht niet voor de neus van degenen die Ramadan houden. En in deze stad is dat bijna iedereen. ‘Maar’, zoals ik beredeneer, ‘als hij ons zelf uitnodigt zal het wel oké zijn’. We lopen naar binnen en zijn overweldigd. De twee Turkse mannen binnen proberen ons compleet te verzorgen: we worden naar de toilet geloodst om ons te kunnen wassen, handdoeken worden gegeven, de kleine cay die we bestelden wordt een dik grote pot en we worden in een soort privé lounge gezet. Als we de gebaren mogen geloven wil hij ons zelfs zo met de auto rondrijden en kunnen we er zelfs slapen. Want er wordt dit keer geen woord gesproken. En wanneer we proberen te betalen, kijkt hij ons aan alsof we gek zijn geworden.
WARE GASTVRIJHEID
En dan het toppunt van gastvrijheid: onze couchsurfing hosts – lees hier wat couchsurfing is en waarom we het doen – Ömer en Sinem. Een geneticus en geneeskundestudente waar we twee nachten gratis bij verblijven. We worden met de auto opgehaald vanuit het centrum, naar de berg gebracht om onze hike te beginnen, prachtige Turkse gerechten als Manti en Kunuf (dat je nergens buitenshuis vindt omdat het iets typisch iets is wat je eet met familieaangelegenheden) worden voor ons bereid en als we op pad gaan krijgen we ook eten voor een weeshuis mee. Ze laten ons de stad zien en we leren zo veel van ze over Erzurum en Turkije door de vele (politieke) gesprekken die we met ze voeren. Zij zijn dan ook de reden waarom het verblijf in Erzurum voor ons top was – of je verder zelf naar Erzurum moet gaan, lees je hier. Maar áls je gaat, overweeg dan in ieder geval om te couchsurfen en sta open voor al het contact met de lokale bevolking: het zal je verblijf maken!
| Belangrijke opmerking
Alhoewel wij als Westerse backpackers Erzurum als zeer gastvrij hebben ervaren, hebben de gesprekken met Ömer en Sinem ons geleerd dat het heel anders kan zijn als je hier als Turk woont en geen moslim bent – zoals zij – of gematigd hierin bent. Erzurum is zeer conservatief en we hoorden verhalen over hoe je een klap kan krijgen als je tijdens Ramadan buiten water drinkt, dat je als vrouw wordt beoordeeld voor het niet dragen van een sluier en het stellen van kritische vragen. Zowel onze couchsurfing hosts als het jonge verliefde stel vonden Erzurum geen fijne stad om te wonen en willen over een aantal jaar allemaal hier vertrekken. |