Bij een ger genieten van de zonsondergang in de Gobi

Tour door de Gobiwoestijn: 13 dingen die je vooraf moet weten

Ronddwalen op een plek waar 75 miljoen jaar geleden nog dinosaurussen stonden te genieten van de zon die een vurig oranje gloed afwerpt op de rotsformaties. Minuscule zandkorrels aanschouwen die onder een zingend geluid al dansende wijs zich over de geel-witte zandduinen verplaatsen. Het frisse water voelen opspatten in een smalle kloof waar het hele jaar ijs in de schaduwen van de rotsen groeit. Weinig landen weten een roadtrip zo goed te combineren met een off-the-beaten-track ervaring als een hotsende klotsende tour door de Gobi. De trip is tegelijkertijd adembenemend als een ware rollercoaster. Een rollercoaster die als je deze 13 dingen weet, een stuk aangenamer wordt.

Camels in the Gobi desert in Mongolia


Eerst even weten: let’s get our facts straight

De Gobiwoestijn is met haar 1,3 miljoen vierkante kilometer (= 31x zo groot als Nederland!) de vijfde grootste woestijn van de wereld en de grootste van Azië. Niet zo gek dus dat de woestijn ‘Gobi’ heet: ‘heel groot en droog’ betekenend in het Mongools. Het woestijngebied omvat niet alleen het zuiden van Mongolië, maar bedekt ook grote gedeelten van noord en noordwest China. Denk je dat je direct wegsmelt zodra je voet het brandende zand van een woestijn aanraakt? Think again. De Gobiwoestijn behoort tot de zogenoemde koude woestijnen, wat betekent dat er in de winter zelfs af en toe sneeuw op haar duinen kan vallen en dat de temperatuur tot -40 °C kan dalen. In de zomer kan de temperatuur stijgen tot 45 °C , maar not to worry: wij liepen er in augustus en het dat was met 30 °C prima te doen.

1. DE GOBIWOESTIJN: ZO KOM JE ER

Vanaf € 511 vlieg je vanaf Nederland (met overstap) naar de hoofdstad van Mongolië, Ulaanbaatar, maar € 700 is een realistischere prijs. Ik boek consequent met Skyscanner, omdat je daar een overzicht krijgt van de allerlaagste prijzen (kijk hier maar eens). Dat gezegd te hebben, is vliegen natuurlijk twintig keer minder interessant dan met backpack en al de magische Transmongolië Express het land binnen te rijden en jouw Gobiwoestijn avontuur te beginnen. Hier vertelde ik je al waarom ook jij absoluut eens die reis moet maken. Welke manier je ook kiest, beide brengen je in de Ulaanbaatar, vanwaar je een tour door de Gobi kan regelen.



2. DOE HET NIET ALLEEN

Ga niet alleen de woestijn in. DOE. HET. NIET. De afstanden zijn gigantisch, water is net zo schaars als mensen die je tegen kan komen en een auto die het begeeft kan je fataal worden. De meeste – slimmerds – boeken een tour. De weinigen die het in hun eentje aandurven – en ik heb ze niet mogen ontmoeten – moeten met minimaal twee voertuigen reizen, voor hun hele verblijf ruim voldoende water meenemen en GPS en een satelliet telefoon meenemen. Plus, je moet zelf in staat zijn je auto te repareren indien deze het begeeft. Dus tenzij je een automonteur bent in hart en nieren én een bizarre wens hebt om op de enge ik-kom-echt-nooit-meer-thuis-manier te verdwalen in de miljoenen vierkante kilometers woestijn, doe het gewoon niet.

Gobi desert

3. TOUR DOOR DE GOBI: LET OP DE KWALITEIT

De ochtendzon breekt tussen de smoezige muren van een appartementencomplex in hoofdstad Ulaanbaatar door. Een Russisch 4WD (lees: vierwielaangedreven) grijsachtig busje staat te ronken voor de deur. Met kleine-week-backpack gevuld stappen mijn vriend en ik in. Niet alleen met high spirits, maar ook met vijf anderen. We gaan op een tour door de Gobi.

Een tour boeken is eigenlijk de enige veilige manier om de Gobi te ontdekken als je niet een dead wish hebt zoals hiervoor omschreven. In Ulaanbaatar zitten tientallen hostels en toeristenbureau’s die een tour door de Gobi aanbieden. Let wel op: de kwaliteit van de tours loopt gigantisch uiteen. Wij boekten bij dit hostel onze tour en dat was zeker een aanrader, maar ook hier moesten we af en toe echt opletten dat we kregen wat ons was beloofd. Gelukkig vertel ik je binnenkort hoe je een goede touraanbieder kiest, zodat je weet waar je op moet letten.

Tour through the Gobi desert in Mongolia with a Russian 4WD van


ReizenReizen

4. EEN WOESTIJN ≠ ALLEEN ZAND

‘Serieus? Een week door de woestijn trekken?!’. Ik hoor het mijn vriend nog zo zeggen. ‘Ja!’ riep ik enthousiast, ‘maar je kan ook langer en dat vind ik eigenlijk ook wel een fantastisch idee’. Ik was nog net niet van lotje-getikt als ik zijn blik moest geloven.  Zijn matig-enthousiaste reactie werd – behalve door zijn karakter – verklaard door zijn verwachtingen. En dat was zand. Heel veel zand.

Maar verrassing, verrassing, de Gobi bestaat niet alleen uit zand. Sterker nog, zoals je al eerder in mijn fotoverslag van de Gobi kon zien, is zand ondergeschikt aan de rest van het materiaal waar de bodem van de Gobiwoestijn uit bestaat. En dat zorgt dat een tour door de Gobi niét eentonig is: iedere dag zie je wat anders. Het oranje-oplichtende gesteente van Bajanzag, dat meteen verklaart waarom het de bijnaam the Flaming Cliffsheeft gekregen en waar de eerste dinosauruseieren ooit zijn gevonden. De zelfs in de hete zomer groene Yoliim Am vallei met een kloof waar het héle jaar wel een stukje ijs te vinden is. Of Tsagaan Suvarga, een rood maanlandschap met een bodem rijk aan zeefossielen. Altijd wat nieuws aan het eind van de dag!

Horses in the green Yolyn Am valley

5. SHAKE IT, UNTIL YOU MAKE IT

Zand stuift op langs de kleine vierkante raampjes. De wind doet de roze gordijnen meedeinen op de alom bekende zero’s hit ‘Party Shaker’ die op vol volume door de minstens 30 jaar oude boxen galmt van het minstens zo oude Russische 4WD busje en onze lichamen doen wat de muziek ons voor schrijft: die shaked from Rio to Jamaica. En dat is niet zo gek, als je kijkt naar de ondergrond waar de bus overheen crosst.

Waar je op de eerste dag soepel Ulaanbaatar uitrijdt, is dat het verder wel zo een beetje qua verharde wegen betreft – op een enkele uitzondering na. En dat bekent één groot hobbel avontuur. Degenen met wagenziekte zou ik sowieso aanraden om medicijnen hiervoor mee te nemen en mocht het écht te erg zijn, denk dat even na of een tour door de Gobi voor jou wel een goed idee is – als het éven kan, natuurlijk sowieso doen. Uiteraard heb je (meestal) hengels aan het dak en je medereisgekkie’s om je aan vast te grijpen, dus je druk maken dat je uit het busje geslingerd wordt, is niet nodig.  Dus shake it until you make it, want it’s gonna be a bumpy ride.

Russian 4WD van driving through the Gobi desert

6. LANG ONDERWEG

Ik ga er geen doekjes om winden: de voorgenoemde bumpy ride duurt lang. Gigantisch lang. Iedere dag zit je zo’n 8 uur lang in het busje op weg naar de volgende sight die je pas aan het einde van de dag zal bereiken. Tussendoor is het zitten. Heel veel zitten met af en toe een pauze om de benen te strekken. Dit is denk ik de voornaamste reden – in combinatie met het verschil in kwaliteit van de tours – waarom je ook negatieve verhalen hoort over een tour door de Gobi: je moet  er zin in hebben en vooral ingesteld zijn op het lange rijden. Gelukkig ben je dat bij deze.

Rick sleeping in the van which drives through the Gobi desert

7. JE WAGENBUDDY = YOUR BEST FRIEND

We verlaten Khongor Els, de zandduinen waarvan het zand als een deken op de helling lijkt te liggen en waarbij scherpe hoeken worden gevormd door de wind die er eeuwig op blaast. Met de zon op mijn gezicht begin in zachtjes weg te doezelen. Een flinke kuil in de niet-bestaande weg doet mij niet alleen weer met beide benen op de grond van het busje landen, ook mijn lijf vliegt in vol ornaat op de schoot van mijn buurman.

Het busje waarmee je de tour door de Gobi mee maakt, heb je niet voor jezelf – tenzij het laag-laag-laag-seizoen is, je een fortuin neerlegt om de plekken op te kopen of gewoon mazzel hebt. Dat betekent knusheid met je mede-tijdelijke-bus-bewoners – al dan niet gewenst. Maak van deze medereizigers je tijdelijke beste vriend: dat maakt de reis een stuk aangenamer.

Fellow travel companions in Bayanzag

8. SLA VODKA IN

Daar is ie weer, onze doorzichtige alcoholische vriend met een kick: Vodka. Vodka meenemen op je trip is een alom terugkerend fenomeen als je de Transsiberië of Transmongolië Express neemt, waar ik je hier al over vertelde. Alhoewel het geen traditioneel Mongoolse drank is, is het er één van de meest geconsumeerde dranken sinds het in de communistische periode door de Russen is geïmporteerd. Een fles (of twee) inslaan in Ulaanbaatar is niet alleen een goede ijsbreker voor het verblijf bij lokale gezinnen, ook je wagenbuddies zullen het zeer waarderen. Nog beter: laat ook hen er iets inslaan. Zijn ze het vergeten of ben je zelf door je voorraad heen? Tijdens jouw tour door de Gobi kom je ook een enkele keer een lokale shop tegen: hoe dieper de woestijn in, hoe duurder. In Ulaanbaatar heb je vanaf € 3 een grote fles, in de woestijn loopt dit op tot € 10. Alsnog geen geld. Benieuwd wat je nog meer meeneemt? Kijk dan eens op de backpack checklist die ik voor jouw maakte.

Annika drinking vodka on top of the sand dunes Khongoryn Els

9. LAAT DE CREATIEVELING IN JEZELF LOS

Ja, het landschap is divers, zoals ik hiervoor vertelde, maar het is vaak aan het einde van de dag dat je in een compleet andere omgeving belandt: overdag zijn er ook veel momenten dat je toch steeds hetzelfde ziet voorbij ziet flitsen. Jezelf en je medereisgenoten weten te entertainen is dan ook een welkome eigenschap.

Dus be creative. Benoem de kamelen en bedenk hun levensverhaal. Speel ik-zie-ik-zie-wat-jij-niet-ziet (al ben je daar in de woestijn sneller mee klaar, dan in een drukke metropool).  Speel een drinkspelletje in de bouncy-bus – één hand om je glas, één hand om de hengel aan het dak please. Of  volg ons voorbeeld en gebruik tijdens een pauze in de brandende zon de stenen uit de woestijn voor een potje jeu-de-boule. Rollen doen ze misschien niet, maar hey, dat maakt het extra spannend.

In front of the Russian 4WD van in the Gobi desert in Mongolia

10. LAAT JE GÊNE THUIS

‘I need to use the restroom’, hoor ik de chick naast mij zeggen. ‘Ok, go’, wijst onze Mongoolse tourguide vrolijk de leegte in.

Je bent in een woestijn. Daar is geen stromend water of elektriciteit, laat staan een toilet. En afhankelijk van het gedeelte van de woestijn waar je je in bevindt ook geen boom om achter te schuilen. Bij sommige nomadenfamilies is er een houten hok gefabriceerd voor wat privacy, maar that’s it. Laat je gêne dus thuis, wacht tot de glimmende zon achter de horizon is verdwenen en niemand meer een hand voor ogen – laat staan jou – kan zien en squat.

Oh en douchen, dát kan je in principe vergeten. Er zijn ondertussen op sommige plekken bescheiden toeristenkampen neergezet, bijvoorbeeld bij the Flaming Cliffs, waar wel douches aanwezig zijn, maar over het algemeen is nergens stromend water. Tijdens een aantal tours doe je een dorp aan waar je de mogelijkheid hebt om voor een paar euro in een public bathhouse te  douchen, maar pin jezelf daar niet op vast: bij ons hadden we op dag 5 bijvoorbeeld pas die gelegenheid. Vonden wij niet erg.

Sunset behind our ger in the Gobi desert in Mongolia

11. GEDULD IS EEN SCHONE ZAAK

OH. MY. GOD. Als één land bewijst dat geduld een schone – veel schoner dan jij deze week bent – zaak is, dan is het Mongolië wel. En dat geduld wordt tijdens een tour door de Gobi gi-gan-tisch op de proef gesteld. OH. MY. GOD. wat zijn ze slecht in plannen. Voorbeeld: eerst ons een uur bij de tent laten niksen, vervolgens 15 minuten rijden, dáár dan een uur boodschappen doen en ons in de bus laten fikken, random in het niks stoppen als ze medetourguides tegenkwamen, om vervolgens te roepen dat het ‘too late, too late’ wordt om bij de volgende plek te komen. En zo zijn er nog (meer dan) een paar voorbeelden te noemen. Wie mij een beetje kent: geduld is niet my strong suit (ach ieder heeft wel eens iets) en ik moest me inhouden… want ik zeg het nog een keer: OH MY GOD…

12. LET IT GO… MAAR NIET ALTIJD

In samenhang met het vorige punt, een andere way of life en kijk naar planning, vereist wat flexibiliteit en over het algemeen geldt: let it go! Accepteer dat niet altijd alles gaat zoals gepland. Dat gezegd, is er niks mis met op je strepen gaan staan als beloftes die belangrijk voor jou waren echt verbroken dreigen te worden. Je betaalt voor de tour en dan moeten ze ook leveren wat wordt beloofd. Het ultieme voorbeeld hiervan vind je in het artikel dat hier binnenkort verschijnt: over waar je op moet letten als je een tour boekt.

Camels near Bayanzag in the Gobi desert in Mongolia

13. HOE COOL IS GESCHIEDENIS

Vanaf een rockformatie die door duizenden jaren aan wind is vormgegeven en die vanuit de verte een stenen stad lijkt, staar ik over een zee van rode tinten. Het water van de zee is miljoenen jaren geleden al opgedroogd en het enige wat hier nu nog aan herinnert zijn de rode kleuren van de grond die de verschillende tijden vertegenwoordigen.

The red hues of Tsagaan Suvarga

Hemelsbreed ruim 250 km verder zijn het oranje kleurende kliffen die uittorenen over een gebied waar in 1923 de eerste dinosauruseieren zijn gevonden. Dinosaurussen die al 65 miljoen jaar (!) niet meer op deze aardbol rondlopen. Probeer daar eens stil bij te staan. Bedenk hoe al die miljoenen jaren geleden een Velociraptor hier jacht maakte op zijn prooi. Zodra ik het geluid probeer voor te stellen van het dier waar in dit gebied de eerste eieren van werden gevonden, verschijnt een ongemakkelijke Ross op mijn netvlies (je weet wel, die van Friends). Ik begin al te lachen als ik eraan denk. En daarom om de lijst van ’13 dingen die je voordat je een tour door de Gobi regelt moet weten’  af te sluiten, vanuit the land of the Velociraptor ook voor jullie dit magische geluid…

YOU MAY ALSO LIKE

Laat een bericht achter